Bycie mamą to jedna z najpiękniejszych, ale i najtrudniejszych ról w życiu kobiety. W krajach Globalnego Południa szczególnie trudna. Kobiety i dziewczynki na Madagaskarze na co dzień borykają się bowiem z licznymi problemami…Jak wygląda sytuacja kobiet i matek na Madagaskarze?

Wczesne małżeństwa

Czerwona Wyspa wykazuje jeden z najwyższych na świecie wskaźników małżeństw wśród dzieci. W biedniejszych regionach kraju aż 69% dziewczynek wychodzi za mąż przed ukończeniem 18 roku życia. Wczesne małżeństwo, ciąża i dzieci wiążą się zakończeniem edukacji na poziomie podstawowym i brakiem możliwości podjęcia dobrze płatnej pracy.

Około 60% młodych dziewcząt, które są zamężne, w ciąży lub urodziły dziecko, ma znacznie utrudniony dostęp do edukacji.

Dziewczyny, które wychodzą za mąż w młodym wieku, często pochodzą z ubogich i niewykształconych rodzin z wiejskich części Madagaskaru. Zjawisko to jednak w dużej mierze zależne jest od kultury i tradycji danego regionu kraju i grupy etnicznej, z której dziewczyna się wywodzi. W niektórych społecznościach ważnym warunkiem zawarcia małżeństwa jest udowodnienie, że dziewczęta są płodne. Aby to zrobić, pozwala się nastolatkom na odbywanie rytuału inicjacji seksualnej, podczas którego pozostają z chłopcem lub mężczyzną na noc. Choć w 2007 r. rząd ustanowił minimalny wiek zawarcia małżeństwa na 18 lat zarówno dla chłopców i dziewcząt – małżeństwa zwyczajowe często nie podlegają żadnym ograniczeniom wiekowym.

Ograniczony dostęp do podstawowych dóbr

Duża umieralność dzieci poniżej 5 roku życia (54 na 1000 żywych urodzeń) i wysoka śmiertelność matek (240 na 100 tys. żywych urodzeń) przy porodach wynikają z często bardzo ograniczonego dostępu do służby zdrowia oraz jej słabej jakości. Służba zdrowia na Madagaskarze jest płatna. Większości osób najzwyczajniej nie stać na wizytę w gabinecie lekarskim, wykupienie niezbędnych leków czy pobyt w szpitalu. Poród odbywa się więc zazwyczaj przy pomocy miejscowej akuszerki lub kobiet z rodziny w warunkach domowych. Niesie to za sobą znaczne ryzyko powikłań i śmierci okołoporodowej.

Niedożywienie, analfabetyzm, niski dostęp do elektryczności i wody, życie na granicy ubóstwa za mniej niż $2 dziennie…To kolejne z wyzwań, z którymi na co dzień mają do czynienia malgaskie mamy.

Samotne matki

Typowa malgaska rodzina zazwyczaj składa się z czworo, pięcioro lub nawet siedmioro dzieci. Średni współczynnik dzietności u kobiet wynosi 4,1. Dzieci są pewnego rodzaju zabezpieczeniem rodziców na przyszłość. To one przejmą rolę opiekunów i osób zarabiających na starszych rodziców, kiedy ci nie będą już w stanie więcej pracować. Niestety bardzo często w poszukiwaniu pracy mężowie i ojcowie wyjeżdżają na długie miesiące lub lata. Zdarza się, że porzucają dotychczasowe rodziny i zakładają nowe. Wówczas samotne matki muszą same zadbać o swoje dzieci, co jest szczególnie trudne jeśli nie mają kwalifikacji do podjęcia jakiejkolwiek pracy.

Przemoc domowa

Niestety dochodzi do tego również kwestia przemocy domowej. Madagaskar to w dużej mierze tradycyjne społeczeństwo patriarchalne, w którym kobiety i dziewczęta są bardziej podatne na łamanie praw człowieka.

Aż 1/3 malgaskich kobiet doświadczyła w swoim życiu jakiejś formy przemocy: psychicznej, fizycznej lub seksualnej.

Według statystyk 15% dziewcząt w wieku od 10 do 14 lat jest ofiarami przemocy fizycznej. Najprawdopodobniej wskaźniki te są jednak znacznie wyższe – częstotliwość zgłoszeń i ścigania sprawców pozostają bowiem bardzo niska.

Pomoc i wsparcie

Na szczęście są miejsca, gdzie samotne mamy znajdują pomoc i wsparcie. Jednym z nich jest ośrodek dla dziewcząt Akany Avoko Farovohitra w stolicy Antananarywie, z którym współpracujemy. Z okazji Dnia Matki postanowiłyśmy wesprzeć  7 młodych mam (4 podopieczne i 3 pracowniczki), które na co dzień w nim mieszkają. Każda z nich ma za sobą trudne doświadczenia. Każda jest wyjątkowa! Chcąc wywołać uśmiech na ich twarzach  i dodać im otuchy zdecydowaliśmy się organizować zbiórkę na Facebooku celem zakupu drobnych przyjemności, na które nie mogą sobie pozwolić, jak chociażby zestaw pięknie pachnących kosmetyków. Wierzymy, że i tym razem możemy liczyć na Wasze wsparcie!

Źródła:

1. https://www.humanium.org/en/madagascar
2. Challenges & Opportunities for children in Madagascar (UNICEF)
3. World Food Programme, “Fill the Nutrient Gap Madagascar”
4. “Aids info. Madagascar, 2020″